Corona Virus कोरोना व्हायरस म्हणजे काय ?
व्हायरसचा एक मोठा गट कोरोना आहे जो प्राण्यांमध्ये सामान्यतः आढळतो. अमेरिकेचे सेंटर फॉर डिसीज कंट्रोल एण्ड प्रिव्हेंशन (सीडीएस) च्या मते, कोरोना विषाणू जनावरांमधून मानवापर्यंत पोहोचतो. सार्स विषाणूंप्रमाणे आता नवीन चिनी कोरोनो विषाणूला शेकडो संक्रमण झाले आहे. यापूर्वी हा विषाणू डीकोड करणार्या हॉंगकॉंग युनिव्हर्सिटीच्या स्कूल ऑफ पब्लिक हेल्थमधील व्हायरोलॉजिस्ट लिओ पून यांना वाटते की हे कदाचित एखाद्या प्राण्यामध्ये सुरू झाले आणि ते मानवांमध्ये पसरले.
हा विषाणू एकाच वेळी प्राणी आणि मानवांमध्ये संक्रमित होऊ शकतो. संशोधनात असे समोर आले आहे की हा करोना विषाणू सापांमधून मानवांमध्ये गेला आहे. हा विषाणू प्राण्यांशी संबंधित आहे आणि मांस होलसेल मार्केट, पोल्ट्री फर्म, साप, चमकादड किंवा फर्म एनिमल्स मधुन प्रवेश केला आहे.
चीनमधील वुहान बाहेर व्हायरस SARS सारखा धोकादायक आहे :
शास्त्रज्ञ लिओ पून यांच्या मते, “आम्हाला माहित आहे की यामुळे निमोनिया होतो आणि नंतर प्रतिजैविक उपचारांना प्रतिसाद मिळत नाही, हे आश्चर्यकारक नाही. तर सार्स मृत्यूच्या बाबतीत 10 टक्के लोकांना मारतो, हे अस्पष्ट आहे. वुहान कोरोना विषाणू किती प्राणघातक ठरणार आहे. जागतिक आरोग्य संघटनेने सर्व देशांना आजारींसह या रोगाचा सामना करण्यासाठी कशी तयारी करता येईल यासंबंधी मार्गदर्शक सूचना जारी केल्या आहेत. कसे मॉनिटर रुग्णांना वाचविले आणि बरे कसे केले जाईल.
कोरोना व्हायरस आजाराची लक्षणे :
- सर्दी , खोकला ( कॉमन कोल्ड ), घसा बसणे.
- अचानक येणारा तीव्र ताप
- गंभीर स्वरुपाची श्वसन संस्थेची लक्षणे. शरीरातील ऑक्सिजन चे प्रमान कमी होते.
- श्वास घ्यायला त्रास होणे. श्वासास अडथळा- दम लागणे.
- न्यूमोनिआ – ताप,सर्दि, खोकला, स्वासाची गती वाढणे.
- पचनसंस्थेची लक्षणे – अतिसार
- काही रुग्णांमध्ये – मूत्रपिंड निकामी होणे.
- थकवा, अशक्तपणा, अंगदुखी
- प्रतिकार शक्तीची कमतरता असलेल्या व्यक्तींमध्ये इतर असामान्य ( Typical ) लक्षणे आढळू शकतात .
- काही रुग्णांमध्ये मृत्यू हि होऊ शकतो.
- कोरोना व्हायरस आजारामूळे होणारे मृत्येचे प्रमाण फक्त २% आहे
कोरोना विषाणूचा प्रसार कसा होतो :
प्राण्यांशी मानवी संपर्क साधून कोरोना विषाणूचा प्रसार होऊ शकतो. WHO च्या मते शास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की MERS ला उंटांचा संसर्ग झाला आहे, तर सिव्हेट मांजरींना एसएआरएसच्या प्रसारासाठी दोषी ठरविण्यात आले. जेव्हा विषाणूच्या मानवी-मानव-संसर्गाची बातमी येते तेव्हा बहुतेकदा जेव्हा एखाद्या व्यक्तीस एखाद्या संक्रमित व्यक्तीच्या स्राव उघडकीस येते तेव्हा हे घडते. व्हायरस किती व्हायरल आहे यावर अवलंबून, खोकला, शिंकणे किंवा हात थरथरणे धोका असू शकतो. एखाद्या संक्रमित व्यक्तीस स्पर्श करणे आणि नंतर त्यांच्या तोंड, नाक किंवा डोळे यांना स्पर्श केल्यासही विषाणूचा संसर्ग होऊ शकतो.
कोरोना व्हायरस उपचार :
कोरोना व्हायरस चा उपचार रुग्णाच्या लक्षणा नुसार करतात.
रुग्णाला साहयभूत ठरणारी निगा, काळजी ( Supportive Care ) अत्यंत प्रभावी ठरते.
कोरोना या व्हायरसकरीता कोणतेही विशिष्ट औषध उपलब्ध नाही.
तापासाठी – पॅरासिटेमॉल,
सर्दिसाठी – अॅन्टिहिस्टॅमिनिक्स/ डिकन्जेस्टंट
खोकल्यासाठी – कफ सायरप
गरज पडल्यास ( सेंंकन्डरी इन्फेकशन झाल्यास ) – अॅन्टिबॉयोटिक्स वापरावीत.
योग्य आहार व पाणी द्यावे.
या विषाणूची लागण होण्यापासून प्रतिबंध करणे हेच सगळ्यात चांगले.
गंभीर अवस्थेत रुग्णांंला जीवन रक्षक प्रणालीवरही ( Ventilator ) ठेवण्याची गरज पडू शकते.
ह्या आजाराची घातकता फक्त १-३ टक्केच आहे, वेळीच योग्य उपचार मिळाल्यास रुग्णाचा जीव वाचवला जाऊ शकतो.
आपण हे कसे थांबवू शकता :
1. कोरोना विषाणूपासून वाचण्यासाठी कोणतीही लस नाही, अद्यापपर्यंत नाही.
2. एमईआरएस लसीसाठी चाचण्या सुरू आहेत.
3. आपण आजारी लोकांपासून दूर राहून आपल्या संसर्गाची जोखीम कमी करू शकता.
4. डोळे, नाक आणि तोंड स्पर्श न करण्याचा प्रयत्न करा.
आपले हात साबणाने आणि पाण्याने कमीत कमी 20 सेकंद धुवा.
5. आपण आजारी असल्यास घरीच रहा आणि गर्दी टाळा आणि इतरांशी संपर्क साधू नका.
6. जेव्हा आपण खोकला किंवा शिंकता तेव्हा आपले तोंड आणि नाक झाकून घ्या आणि आपण ज्या वस्तू आणि पृष्ठभागांना स्पर्श करता त्या निर्जंतुकीकरण करा.
7. 2014 च्या एका अभ्यासात असे दिसून आले आहे की गर्भवती महिलांमध्ये, MERS आणि SARS किंवा कोरोना विषाणूचा तीव्र परिणाम होऊ शकतो.
कोरोना व्हायरस आणि मांजरी, कुत्री आणि इतर प्राणी
पाळीव प्राण्यांना कोरोना विषाणूची लागण होऊ शकते. 2011 च्या अभ्यासानुसार, मांजरींना संसर्गजन्य पेरिटोनिटिस असू शकतो आणि पँट्रॉपिक कॅनाइन कोरोना विषाणू मांजरी आणि कुत्री यांना संक्रमित करू शकतो.
कोरोना व्हायरस पासुन वाचण्याचा मार्ग :-
1. स्वच्छतेकडे विशेष लक्ष द्या.
2. फळे , भाज्या न धुता खाऊ नये.
3. काहीही खाण्यापूर्वी साबण किंवा हँडवॉशने आपले हात चांगले स्वच्छ करा.
4. नेहमीच हाताने सॅनिटायझर ठेवा.
5. सार्वजनिक वाहतूक वापरल्यानंतर, हात स्वच्छ न करता त्यांना आपल्या चेहरयावर आणि तोंडावर लावू नका.
6. आजारी लोकांची काळजी घेताना आपल्या सुरक्षिततेची काळजी घ्या. आपले नाक आणि तोंड झाकून ठेवा.
7. रुग्णाची भांडी आणि कपडे वापरण्याचे टाळा.
8. श्वसन संस्थेचा आजार असलेल्या व्यक्तींशी निकट सहवास टाळणे.
9. न शिजवलेले अथवा अपुरे शिजवलेले मांस खाऊ नये.
10. खोकताना, शिंकताना नाका – तोंडावर रुमाल / टिश्यू पेपरचा वापर करावा.
11. अशाप्रकारे वापरलेले टिश्यूपेपर ताबडतोब व्यवस्थित झाकण असलेल्या कचरा पेटीत टाकावेत.
खालील व्यक्तींनी विनाविलंब वैद्यकीय सल्ला घ्यावा.
- श्वसनास त्रास होणाऱ्या व्यक्ती.
- हा त्रास कोणत्या आजारामुळे / विषाणूमुळे होत आहे हे स्पष्ट होत नसल्यास आणि रुग्णाने नुकताचा करोना प्रभावित क्षेत्रात प्रवास केला असल्यास.
- प्रतिकार शक्ती कमी असलेल्या आजारी व्यक्ती आणि ज्यांनी नुकताच नवीन करोना विषाणू बाधित देशात प्रवास केला आहे.
- रुग्णास उपचार देणाऱ्या डॉक्टर आणि आरोग्य कर्मचाऱ्यांना सदर आजाराचा प्रादुर्भाव होऊ शकतो, याकरीता रुग्णास उपचार करणाऱ्या आरोग्य सेवा कर्मचाऱ्यांनी सुयोग्य संसर्गप्रतिबंध व नियंत्रण पध्दती वापरणे आवश्यक आहे.
संदर्भ : १) https://marathidoctor.com/ २) https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%A8%E0%A4%BE_%E0%A4%B5%E0%A5%8D%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%B0%E0%A4%B8 ३) https://mahanews.co.in/